रसुवा, भूमि समस्या समाधान आयोग रसुवाको आयोजनामा विषयगत अन्तक्रिया कायक्रम धुन्चेमा २०८१ फागुन १९ गते सम्पन्न भयो । 

आयोगका जिल्ला अध्यक्ष जनकराज उपाध्यायको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा जिल्ला समन्वय समिति रसुवाका प्रमुख अशोक कुमार घिमिरेको प्रमुख आतिथ्यतामा  सम्पन्न भयो । 

कायक्रम प्रमुख अतिथि घिमिरेले भूमि समस्या समाधान आयोगलाइ स्थानीय तहसँगको समन्वय र सहकार्यमा रसुवाका भूमिहीन दलित, भूमिहीन सुकुमवासी र अव्यवस्थित बासोवासीको समस्या समाधान गरी सरकारले लिएको लक्ष्यमा पुग्न अनुरोध गरे । 

भूमि समस्या समाधान आयोगकाृ तर्फबाट सदस्य सचिव तथा नापी कार्यालय प्रमुख शिब जी केसीले प्रस्तुती गरी भूमि समस्या समाधान आयोगकाे क्षेत्राधिकार तथा यस अघिका आयोगले  गरेका काम बारे जानकारी दिनुभयाे । 

भूमि समस्या समाधान आयोग केन्द्रका विज्ञ सदस्य टेकबहादुर शाह, सदस्य गुञ्ज बहादुर खड्का, कालिका गाउँपालिका अध्यक्ष हरिकृष्ण देवकोटा, प्रमुख जिल्ला अधिकारी अर्जुन पौडेललगायतले छलफलमा भूमि समस्या समाधान आयोगलाइ जिल्लाको भूमि समस्या पहिचान गरेर काम गर्न सुझाव दिएका थिए । 

भूमिहीन दलित, भूमिहीन सुकुमवासी र अव्यवस्थित बासोवासीको लगत संकलन गरी बिभिन्न चरमा काम गर्नु पने भएकोले सवैको सामुहिक प्रयासबाट मात्र काम गर्न सकिने भएकोले सवै सरोकारवालाहरू सकरात्मक भएर लाग्नुपर्ने बताएका थिए ।  साथै आयोग र गोसाँइकुण्ड गाउँपालिका बीच कार्य सहमतिपत्रमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत दुतेन्द्र चाम्लिङले हस्ताक्षर गरी हस्तान्तरण भयो । 

रसुवा, ग्याल्बो ल्होसारका अवसरमा गोम्बोडाँडा युवा समाज नेपालका आयोजनामा रसुवा जिल्ला, कालिका–२ गोम्बोडाँडामा आयोजित जिल्लास्तरीय पहिलो महिला भलिबल प्रतियोगिताको उपाधि आयोजकले जितेको छ । 

प्रथम हुने गोम्बोडाँडालाई रू४४ हजार चार सय ४४, द्वितीय हुने नेपाल विद्यार्थी सङ्घलाई रू २२ हजार दुई सय २२ तथा तृतीय हुने ज्याङ्लाङलाई रू ११ हजार एक सय ११ नगद सहित प्रमाणपत्र, पदक र कप प्रदान गरिएको थियो । प्रतियोगितामा पाँच टोली सहभागी थिए ।

जिल्ला खेलकुद विकास समिति रसुवाका अध्यक्ष विराज लोप्चनले खेललाई हरेक वर्ष निरन्तरता दिइने जानकारी दिनुभयो । उक्त प्रतियोगितासँगै जनजातीय संस्कृति झल्कने स्थानीय भेशभूषामा नृत्य, बृहत् सांस्कृतिक कार्यक्रम भएको थियो । 

प्रतियोगिता समापन कार्यक्रममा कालिका गाउँपालिकाका अध्यक्ष हरिकृष्ण देवकोटा र उपाध्यक्ष मीरा लामा, भाषा एवं संस्कृति विज्ञ अजितमान तामाङलगायतको उपस्थिति थियो ।

बेत्रावती, परम्परागत लोपोन्मुख  पञ्चेबाजा  स्थापित गराउन बिदुर नगरपालिका-७ तुप्चे महिलाहरू एकजुट भएर लागेका छन् । 

रसुवा र नुवाकाेटकाे सिमाना उत्तरगयाधाम क्षेत्रमा जाडिएकाे बिदुर नगरपालिका वडा नम्बर ७ तुप्चेटारमा जनजागृत पन्चेबाजा महिला समूहले समाजमा लोपोन्मुख पञ्चेबाजा स्थापित गराउन संरक्षणका लागि जुटेका हुन् । 

स्थानीय महिलाहरू एकजुट भएर बाजा बजाउन सिकेपछि अझै पनि दलित समूदायले मात्र पञ्चेबाजा बजाउनपर्छ भन्ने मानसिकता हुर्केको हाम्रो समाजलाई जनजागृत  महिला समूहले रुपान्तरण गरेको छ। 

उत्तरगया क्षेत्र बृहत विकास संगठनले तुप्चेमा रहेकाे शिव मन्दिरमा शिबरात्रीको अबसर आयोजना गरेको पुजामा  पञ्चेबाजा उद्घाटन गरेका हुन् । उक्त कार्यक्रममा बिदुर नगरपालिकाको उपमेयर प्रभा बोगटी र वडा नं ७ का  वडा अध्यक्ष रबिन्द्र नेपालको समेत उपस्थिती रहेको थियो। अब ब्राम्हण समूदायका महिलाहरूले समुहमा मिलेर पञ्चेबाजा संरक्षणमा लागेकाे जनाएका छन् । 

जनजागृत युबा कल्बकाे सहयोगमा पञ्चेबाजा पाएपछि स्थानीय महिलाहरू जुटेर गाउँमा पञ्चेबाजा बजाउने थालेका हुन् । जन प्रतिनिधी तथा सराेकारवालाहरूले पञ्चेबाजा सुरू भएकाेमा खुसी व्यक्त गर्दै अबका दिनमा पञ्चेबाजाको संरक्षन र प्रवर्द्धनमा र निरन्तरताको लागि समूहलाई सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे ।  

त्यसैगरी समाजसेबी जनजागृत युबा क्लबका अध्यक्ष राजकुमार रिजालले युवा कल्बको मातहतमा रहेर समाज रुपान्तरण र आगामी कार्यक्रमहरूमा समूहको सहयोग र योगदान महत्त्वपूर्ण रहेको बताए । 

समूहका अध्यक्ष पार्वती अर्यालले लोप हुन लागेको पञ्चेबाजा संरक्षन र सम्बर्द्धनमा हामी ब्राह्मण महिलाबाट सुरुवात गरेर पछिल्लाे पिंढीले पनि जगेर्ना गर्ने र लोप हुन नदिने भएकाेले बाजाको संरक्षण गरेर टिकाई राख्ने उदेश्य साथ पञ्चेबाजा समूहको महत्वपूर्ण भूमिका रहने बताइन् ।  

उक्त कार्यक्रममा सोही समूहको सदस्य कल्पना रिमालले घरधन्धा र चुलो चौकाेमा सिमित महिलाहरु  आत्मनिर्भर बनी केही आम्दानी लिन सक्ने भएकाे बताइन् । यसले धार्मिक, कला, संस्कृति र  उत्तरगया क्षेत्र बृहत विकासमा पनि सहयाेग पग्ने अपेक्षा गरिएकाे छ । 

समूदायमा पृतिसत्तात्मक सोच र मानसिकता बोकेका र दलित समूदायले मात्र पञ्चेबाजा बजाउनुपर्छ भन्ने पुरानाे बिचारधारा र मान्यता भएकाे समूदायका ब्राह्मण महिला नै बाजा बजाउन सक्छ्न् र हुन्छ भन्ने सकरात्मक संदेश दिएकाे स्थानीय अगुवाहरू बताउछन्  ।

रसुवा,  राष्ट्रिय जनगणना २०७८ को अन्तिम विवरणअनुसार ४६ हजार ६ सय ८९ रसुवाको कुल जनसङ्ख्या रहेको छ । ती मध्ये चार हजार आठ सय ५३ जना बालबालिका रहेका छन् ।

जिल्लाको जनगणनामा कुल चार हजार आठ सय ५३ जना बालबालिकामध्ये चार हजार दुई सय ५८ जना अर्थात् ८७.७ प्रतिशतको मात्र जन्मदर्ता भएको छ । त्यसैगरी, पाँच सय ९५ जना अर्थात् १२.३ प्रतिशतको जन्मदर्ता नभएको राष्ट्रिय जनगणना २०७८ को विवरणमा उल्लेख छ । केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागले सार्वजनिक गरेको राष्ट्रिय जनगणना २०७८ को विवरणअनुसार नेपालको साक्षरता दर ७६.३ प्रतिशत पुगेको छ ।

यस्तै, राष्ट्रिय तथ्याङ्क कार्यालय राष्ट्रिय जनगणना २०७८ अनुसार रसुवामा चार हजार परिवारको घरभित्र र ६ हजार तीन सय परिवारको धारा घरबाहिर रहेको छ । ७८ परिवारले खुला इनार, १० परिवारमा छोपिएको इनारबाट पानी, पाँच सय ३७ परिवारमा मुख्य धाराको पानी र ६४ परिवारले खुला पानी पिउनुपर्छ र खाना पकाउन प्रयोग गर्नुपर्छ ।

तथ्याङ्कअनुसार जिल्लामा अपाङ्गता व्यक्तिको सङ्ख्या एक हजार दुई सय ९३ जना रहेको छ, जसमध्ये पुरुष सात सय १८ जना र महिला पाँच सय ७५ जना रहेका छन् ।

रसुवा, रसुवाको नौकुण्ड गाउँपालिकाले ०८१ फागुन ९ गतेदेखि  सुरू गरेका विविध अचार बनाउने तालिम  समापन भएको छ। । 

नौकुण्ड गाउँपालिका महिला बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागारिक शाखा तथा  उद्यम शाखाको आयोजनामा सञ्चालन भएको उक्त  ७ दिने तालिम समापन भएकाे आयोजकले जनाएको छ। 

तालिममा ३६ जना उद्यमीहरूको सहभागितामा संविधानसभा सदस्य तथा सफल युवा उघमी प्रशिक्षक शान्ता चौधरीले तालिम दिएकी थिइन् । 

नौकुण्ड उद्यम शाखाका कृष्ण न्यौपानेका अनुसार नौकुण्ड भरी छरिएर रहेका उद्यमहरूलाई स्वरोजगार बनाई गाउँ मै आर्यआर्जन बनाउने उदेश्यले तालिम सञ्चालन गरेकाे बताए । 

नाैकुण्डमा सन्चालित विविध प्रकारका अचार बनाउने सीप विकास तालिमले महत्त्वपूर्ण  उपलब्धि हुने विश्वास लिइएको प्रशिक्षक शान्ता चौघरिले जानकारी दिइन् ।

तालिमको अवसरमा नौकुण्ड गापाका उपाध्यक्ष चन्द्रबहादुर गलान,वडा नम्बर ६ का वडा अध्यक्ष यो नुर्पु तामाङ लगायत समभागी थिए  । 

रसुवा, जिल्लाका विभिन्न क्षेत्रमा भएको वन अतिक्रमण हुन नदिन नियमित अनुगम गर्ने डिभिजन वन कार्यालयले जनाएको छ । 

डिभिजन वन कार्यालय रसुवाका डिभिजनल वन अधिकृत शम्भु तामाङका अनुसार वन अतिक्रमण नियन्त्रण समितिको बैठकमा जिल्लाभर ३६ दशमलव २७ हेक्टर वन अतिक्रमणमा परेको तथ्यांक सार्वजनिक गरी पुरानो अतिक्रमण क्षेत्र विस्तार हुन नदिने तथा नयाँ वन अतिक्रमण हुन नदिन नियमित अनुगमन तथा गस्ती गर्ने बताए । 

रसुवाको गोसाइकुण्ड गाउँपालिका १ नागथलीमा ६, आमाछोदिङमो गाउँपालिका ३ मा २२, वडा नं ४ मा ५ , वडा नं ५ मा ४८ र उत्तरगया गाउँपालिका–१ बौंसेमा ९० घरधुरी गरी कुल १७१ घरधुरीले वन अतिक्रमण गरेर बसेका छन् । जिल्लाभर कुल ३६ दसमलव २७ हेक्टर वन अतिक्रमण गरी घर बनाएर बसोबास गरेका छन् ।  पछिल्लो अतिक्रमणको तथ्याङ भने लिएको छैन । 

०५१ सालदेखि अतिक्रमण वन ऐन २०४९ र नियामावली ०५१ अनुसार सामुदायिक वन क्षेत्रमा कुनै पनि संरचना बनाउन पाइदैन । वन ऐन २०७६ अनुसार राष्ट्रिय वन भित्रको जग्गा कसैले पनि दर्ता गर्र वा गराउन हुँदैन भन्ने कानुनी व्यवस्था छ ।

वन ऐनको दफा ७ (२) दर्ता स्वत बदर हुने– कसैले राष्ट्रिय वन भित्रको जग्गा दर्ता गराएको भएमा त्यसरी दर्ता भएको आधारमा त्यस्तो जग्गामा दावी लाग्ने छैन र त्यस्तो दर्ता स्वतः बदर भएको मानिने उल्लेख छ ।

ऐनकाे दफा ७ (३) यो ऐन प्रारम्भ हुनु भन्दा अघि कसैले राष्ट्रियको कुनै भाग गैरकानुनी रुपले दर्ता गराएको रहेछ भने त्यस्तो दर्ता समेत यो ऐन प्रारम्भ भएपछि स्वतः बरद हुने व्यवस्था छ ।

दफा ४२(१) वनक्षेत्रको प्रयोग– यस ऐनमा अन्यत्र जुनसुकै कुरा लेखिएको भएता पनि राष्ट्रिय प्राथमिकता आयोजना, लगानी बोर्डबाट लगानी स्वीकृत भएको योजना, राष्ट्रिय गौरबका आयोजना सञ्चालन गर्न वनक्षेत्रको प्रयोग गर्नु बाहेक अन्य कुनै पनि विकल्प नभएमा र प्रचलित कानुन बमोजिमको वातावरणीय परिक्षणबाट त्यस्तो योजना सञ्चालन गर्दा वातावरणमा उल्लेखनीय असर नपर्ने देखिएमा नेपाल सरकारले राष्ट्रिय वनको कुनै भाग तोकिए बमोजिम स्वीकृति दिन सक्ने प्रावधान रहेको छ ।  

राष्ट्रिय वन फाँड्ने वा वनक्षेत्रको जोत्ने, खन्ने, खनिजकार्य उत्खनन गर्ने, आवाद गर्ने, सडक तथा अन्य पूर्वाधार निर्माण गर्ने वा अतिक्रमण गर्ने काम गरे वा गराएमा दफा ५० (३) मा सजायः दफा ४९ को खण्ड ग अन्तर्गतको कसुर गर्नेलाई पाँच वर्षसम्म कैद वा एक लाख रुपैयाँसम्म जरिबाना वा दुबै सजाय गरी त्यस्तो जग्गा राष्ट्रिय वनमा समावेश गरी सो जग्गामा बनाएको घर वा छाप्रो र प्रयोग भएका मेशिनरी औजार, साधन समेत जफत हुने। त्यस्तो कसुर गर्दा वन पैदावार हटाएको भए निजलाई सो बापत हुने सजाय समेत हुने प्रावधान छ । 

वन अतिक्रमण नियन्त्रण समितिका अध्यक्ष तथा प्रमुख जिल्ला अधिकारी अर्जुन पाैडेल, नेपाली काँग्रेसका िजल्ला सभापति पेम्बाछिरिङ तामाङ, नेकपा एमाले जिल्ला नेता विजय लामा, सामुदायिव वन उपभाेक्त महासंघ रसुवा, प्रहरी प्रमुखहरू तथा सराेकारवालाहरू सहभागी थिए । 

रसुवा, रसुवाको नौकुण्ड गाउँपालिकाले ०८१ फागुन ९ गतेदेखि  विविध अचार बनाउने तालिम सुरु गरेकाे छ ।  

महिला बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागारिक शाखा तथा उद्यम शाखाको आयोजनामा सञ्चालन भएको उक्त ७ दिने तालिम १५ गतेसम्म सञ्चालन हुने आयोजकले जनाएको छ। 

तालिममा ४५ जना उद्यमीहरूको सहभागितामा संविधान सभासदस्य तथा सफल युवा उघमी प्रशिक्षक शान्ता चौधरीले तालिम प्रदान गरिरहेकी छन् ।

नौकुण्ड उद्यम शाखाले नौकुण्ड भरी छरिएर रहेका उद्यमहरूलाई स्वरोजगार बनाई गाउँ मै आर्यआर्जन बनाउने उदेश्यले सन्चालित विविध प्रकारका अचार बनाउने सीप विकास तालिमले महत्त्वपूर्ण उपलब्धि हुने विश्वास लिइएको प्रशिक्षक शान्ता चौघरिले जानकारी दिइन् ।

तालिमको अवसरमा नौकुण्ड गापाका उपाध्यक्ष चन्द्रबहादुर गलान,वडा नम्बर ६ का वडा अध्यक्ष यो नुर्पु तामाङ,युवा उघमी तथा समाजसेवी जयराम घले,वडा सदस्य लवाङनुर्पु तामाङ,शान्ति विक,पूर्व वडाअध्यक्ष तथा भोर्ले जिवजिवे साना किसान सहकारी संस्थाका अध्यक्ष रामहरी देवकोटाको उपस्थितिमा तालिम शुभारम्भ गरिएको हाे ।  तालिम फागुन ९ गतेदेखि १५ गतेसम्म सञ्चालन हुने उघम विकास सहजकर्ता न्यौपानेले जानकारी दिए ।

रसुवा, आदिवासी जनजाति युवा महासंघ नेपाल रसुवा जिल्ला समन्वय परिषदको अध्यक्षमा धर्म थोकर चयन भएका छन् ।

शुक्रबार आदिवासी जनजाति युवा महासंघ नेपाल बामती प्रदेश अध्यक्ष बिलाम मुक्तानको प्रमुख आतिथ्यता तथा प्रदेश कोषाध्यक्ष तुलाराम मगरको अध्यक्षतामा भएको भेलाले सो ११ सदस्यीय समिति चयन गरेका हुन् । जनजाति युवालाई नेतृत्व, अधिकार र समावेशी सहभागिता सहित उत्तरदायि एवम् जिम्मेवार नेतृत्व बनाउन महासंघले काम गर्दै आएको छ ।

रसुवा, जनस्वास्थ्य कार्यालय,रसुवाद्वारा आयोजित नसर्ने रोग रोकथाम र न्यूनिकरण तथा मानसिक स्वास्थ्य प्रबर्द्धन,जिल्ला स्तरिय समन्वय समिति गठन कार्यक्रम धुन्चेमा भयाे ।

जिल्ला समन्वय समिति प्रमुख अशोककुमार घिमिरेकाे अध्यक्षतामा जिसस उपप्रमुख बिजय लामा ,गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका अध्यक्ष कैसाङ नुर्पु तामाङ ,प्रमुख जिल्ला अधिकारी अर्जुन पौडेल ,उत्तरगया गापा उपाध्यक्ष चमेली गुरुङ ,गोसाइँकुण्ड गापा उपाध्यक्ष प्रतिमा तामाङ ,आमाछोदिङ्मो गापा उपाध्यक्ष चन्डिका तामाङ ,जिल्ला प्रहरी प्रमुख हेमबहादुर शाही ,नौकुन्ड गापा वडा-१ का वडा अध्यक्ष कान्छा तामाङ ,जनस्वास्थ्य कार्यालय प्रमुख झमप्रसाद आचार्य लगायतको आतिथ्यतामा सम्पन्न भएकाे थियाे ।

देशभरका शिक्षकहरू एकजुट होऔं, गाैरवशाली विगत, चुनाैति पूर्ण वर्तमान लगानी वृद्धि गराैं सार्वजनिक शिक्षाकाे उन्नयन राष्ट्रिय शिक्षा ऐन र सवै तहमा सशक्त संगठन भन्ने नाराका साथ नेपाल राष्ट्रिय शिक्षक संगठन जिल्ला समिति रसुवाको १२ औं जिल्ला अधिवेशनकाे उद्वघाटन केन्द्रीय महासचिव हंसबहादुर शाहीले उद्घाटन गर्नुभएकाे थियाे ।

प्रमुख अथिति शाही, प्रमुख बक्ता नेकपा एमाले केन्द्रीय सदस्य प्रेम तामाङ, केन्द्रीय परिषद् सदस्य तथा जिल्ला समन्वय प्रमुख अशाेक घिमिरे, नेकपा एमाले रसुवाका उपाध्यक्ष कैसाङनुर्पु तामाङ, संगठनका इन्चार्ज कमलनाथ आचार्य, बुद्धिजिवी परिषद्का अध्यक्ष विष्णु पाैडेललगायतले शुभकामना दिएका थिए ।

अधिवेशनमा जनप्रतिनिधि, पत्रकार, बिभिन्न पेशाकर्मीहरू सहभागी थिए ।

रसुवा, नेपाल राष्ट्रिय शिक्षक संगठन रसुवाले सेवा निवृत्त २० जना शिक्षकहरूलाइ सम्मान गरेकाे छ ।

नेपाल राष्ट्रिय शिक्षक संगठन जिल्ला समिति रसुवाको १२ औं जिल्ला अधिवेशनकाे अवसरमा सेवा निवृत्त शिक्षकहरूलाइ सम्मान तथा अभिनन्दन गरिएकाे हाे ।

सम्मानित हुनेहरूमा नेपाल राष्ट्रिय शिक्षक संगठनका संस्थापक सचिव तथा जिल्ला समन्वय समिति रसुवाका प्रमुख अशोककुमार घिमिरे, काेमिन श्यामेवाङफेल मावि स्याफ्रवेसीका प्रधानाध्यापक देवराज सिंखडा, स्राेत व्यक्ति वासुदेव लामिछाने, शिक्षकहरू लाेकनाथ नेपाल, किप्पा छिरिङ तामाङ, तेजप्रसाद खतिवडा,समान सिंह बुलुन, माेहनप्रसाद नेपाल, हरिप्रसाद ढकाल, घनमाया डगाेल, रितमान वाईवा,केदारप्रसाद घिमिरे, प्रेमप्रसाद पाैडेल, राजेन्द्र डंगाेल,बद्रिनाथ पाैडेल, हरिप्रसाद पाैडेल, बलराम धिताल, उमाकान्त फुँयाल, देवेन्द्रराज देवकोटा, पूर्व शिक्षक तथा हिमालय आर्टका प्रोपाइटर लामा साम्देन घले रहेका छन् ।

१२ औं जिल्ला अधिवेशनका प्रमुख अतिथी संगठनका महासचिव हंस बहादुर शाही तथा बिशेष अतिथी नेकपा एमाले केन्द्रीय सदस्य तथा संबिधान सभा सदस्य प्रेम तामाङले उनीहरूलाइ सम्मान पत्र तथा दाेसल्लाले सम्मान गरेका थिए ।

रसुवा, डिभिजन वन कार्यालय रसुवाको स्वीकृत वार्षिक कार्यक्रम बमोजिम  डिभिजन स्तरिय योजना तर्जुमा गोष्ठी धुन्चेमा सम्पन्न भयो । 

डिभिजन वन कार्यालयका  डिभिजनल वन अधिकृत शम्भु तामाङको अध्यक्षतामा, बाग्मती प्रदेश सभा सदस्य ईन्द्रप्रसाद गोतमेको प्रमुख आतिथ्यमा जिल्ला समन्वय प्रमुख अशोककुमार घिमिरे, उपप्रमुख बिजय लामा, गोसाईकुण्ड गाउँपालिकाको अध्यक्ष कैसाङनुर्पु तामाङ, आमाछोदिङमो गाउँपालिका उपाध्यक्ष चण्डिका तामाङ, उत्तरगया गाउँपालिका उपाध्यक्ष चमेली गुरुङ, नौकुण्ड १ का वडा अध्यक्ष कान्छा लामा, जिसस प्रमुखका स्वकीय सुरेश अधिकारी, आशिस लामा, सामुदायिक वन उपभोक्ता महासंघका रसुवाका अध्यक्षलगायतको उपस्थितीमा भएको थियो । 

सहभागी सरोकारवालाहरूले डिभिजन स्तरिय योजना तर्जुमा गोष्ठी सहभागीहरूको सल्लाह सुझाब दिएका थिए  । 

डिभिजनल वन अधिकृत शम्भु तामाङले प्रस्तावित बजेट तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गरेपछि सहभागीहरूले थप सुझाव दिएका थिए । प्रमुख अतिथी गाेतामेले थप कार्यक्रमहरू समेटेर पेस गर्न सल्लाह दिनुभयाे । जिल्ला समन्वय प्रमुख घिमिरेले याेजना तर्जुमा गरेर सराेकारवालाहरूकाे सुझाव लिनु धेरै राम्राे काम भएकाे बताउनुभयाे ।

रसुवा, बजार अनुगमन मापदण्ड तथा प्रचलित कानून बमोजिम व्यावसाय गर्न सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी सरस्वती अधिकारीले निर्देशन दिए । सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी सरस्वती अधिकारीको संयोजकत्वमा गोसाईकुण्ड गाउँपालिका वडा नं। ६ धुञ्चेबजार स्थित दैनिक उपभोग्य बस्तु बिक्री वितरण, व्यावसाय गर्ने पसलहरू सरोकारवालाहरुसँगको समन्वय तथा उपस्थितिमा संयुक्त रुपमा बजार अनुगमन भएको थियो । बजार अनुगमनमा १५ वटा पसलहरु अनुगमनको क्रममा बरामद भएको म्याद गुज्रेका खा‍द्यान्न बस्तुहरु जफत गरी नष्ट गरिएको। व्यावसाय सञ्चालनमा मापदण्ड नपुगेका व्यावसायीलाई तोकिएको मापदण्ड तथा प्रचलित कानून बमोजिम व्यावसाय सञ्चालन गर्न निर्देशन दिइएको हो । 

रसुवा, घरेलु मदिरा उद्योगलाई सुव्यवस्थित गर्न, गुणस्तर मापदण्ड स्थापित गर्न, कर प्रणालीलाई सरलीकृत गर्न र स्थानीय उत्पादकलाई सहयोग गर्न विभिन्न व्यक्तित्वहरूले सरकारसँग आग्रह गरेका छन् ।

स्थानीय समुदायकाे संस्कार तथा संस्कृतिसँग  जाडिएकाे घरेलु मदिराकोकाे व्यवसायीक रूपमा ब्राण्ड बनाउने चर्चा सुरू हुनु स्वभाविक रहेकाे सराेकारवालाहरूले बताएका छन् । विश्व रेडियो दिवस र रेडियो लाङ्टाङको १०औंँ वार्षिकोत्सवकाे अवसरमा  रसुवा सदरमुकाम धुन्चेमा आयोजित ‘घरेलु उत्पादन मदिराको सम्भावना र चुनौती’ विषयक बृहत् छलफलका सहभागीले मदिरालाई अन्तरराष्ट्रियस्तरमा प्रवद्र्धन गर्न नीतिगत सुधारका लागि सुझाव दिनुभयो ।

रेडियोका अध्यक्ष सोहम सुवेदीकाे अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा प्रतिनिधि सभा, कानुन, न्याय तथा मानव अधिकार समितिका सभापति विमला सुवेदीले स्थानीय रूपमा उत्पादित मदिराको बजार, गुणस्तर, कानुनी प्रक्रिया, कर प्रणाली, स्वास्थ्यमा यसको प्रभाव र निर्यात सम्भावनाको विस्तृत अध्ययन आवश्यक रहेको बताउनुभयो ।

जिल्ला समन्वय समिति रसुवाका उपप्रमुख विजय लामा, गोसाइकुण्ड गाउँपालिका अध्यक्ष कैसाङनुर्पु तामाङ, दुप्चेश्वर गाउँपालिका नुवाकोटका अध्यक्ष शङ्कर थापा, रसुवाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी अर्जुन पौडेल, उद्योग तथा वाणिज्य कार्यालय रसुवाका प्रमुख बृहस्पति तामाङ, नेपाल पत्रकार महासङ्घ रसुवा अध्यक्ष केशव पौडेललगायतले सराेकारवालाहरूले सरकार, निजी क्षेत्र र स्थानीय उत्पादक वीचका सहकार्यबाट स्वदेशमा उत्पादित मदिरा उद्योगले नेपालमा ठूलो आर्थिक योगदान गर्ने र रोजगारी सिर्जनामा सहयोग पुग्ने अपेक्षा गरेको रेडियोका सञ्चालक गीता न्यौपानेले बताउनुभयो । 

सरकारले जारी गरेको नीति तथा कार्यक्रममा स्वदेशी रक्सीको गुणस्तर सुनिश्चित गर्ने, उत्पादन नियन्त्रण गर्ने, ब्रान्डिङ गर्ने र निर्यात गर्ने योजना समावेश छ ।

छलफलमा उठेका विषयलाइ नीतिगत तहसम्म प्रभावकारी रूपमा लैजाने र कार्यन्वयन हुन सके प्रत्यक्ष लाभ पुग्ने र कार्यक्रमकाे सार्थकता र सफलता देखिने सराेकारवाला बताउछन् । 

afWotf, /x/ clg ;kgfx?n] g]kfnL ;dfhnfO{ h;/L PSnf] agfO/x]5 / lg/Gt/ ?kdf Pp6f dgx? PSnf] alg/xg] clg ;w}+ klv{/xg] qmd rln/x]sf] 5 . h'g /fHo clg ;dfhn] lgdf{0f u/]sf] ljZjf; / ;+:sf/ h;/L klg :yflkt ePsf] 5 . t/ /fHo clg ;dfh of] s'/faf6 a]va/ al;lbG5 . Tolx qmddf j}b]lzs /f]huf/ g} g]kfnL ;dfhsf] ;d'Ggt aGg] ;'? clg clGtd ljsNk ag]sf] xf] .

olx sf/0fx?n] ubf{ ;DaGwx?df ePsf] :g]x, dfof, ;fy, ljZjf;, dx;';, Gofgf]kg 5'l6/x]sf] 5 . 5'6]sf ToxL PSnf] dgx?n] :g]x, dfof, ;fy, ljZjf;, dx;';, Gofgf]kg vf]lh/x]5 . gf6s …h'g t nUof] tf/fn]Ú, of] ToxL 5f]l8uPsf, 5'l6uPsf PSnf] dgx?sf] syf xf] . 5f]l8uPsf, 5'l6uPsf PSnf] ;DaGwx?sf] syf xf] .

n]vs, lgb]{zssf] egfO{

d cfkm"leq ePsf ef]ufO, dx;'; clg cfˆg} cfFvfn] b]v]sf t/ a]jf:tf ul/Psf ;fwf/0f syfx? eGg ?rfpF5' / eGg' k5{ eGg] klg nfU5 . of] gf6sdf elgPsf] syf …eG5'Ú, eGg] ljrf/ dnfO{ kfFr, 5 jif{cl3b]lv g} cfPsf] lyof] . t/ o;k6s d08nf lyP6/n], …Nofa !^ sf k|lzIffyL{x?nfO{ k|lzIf0f u/fpg'sf ;fy} gf6s lgb]{zg klg ug'{kg]{5Ú, eGg] lhDd]jf/L ;'lDkg' ePkl5 syfx? ;f]Rb} hfg] qmddf …of] syf eG5'Ú, eGg] lg0f{o lnP .

cfkm} k|lzIffyL{ eP/ k|lzIf0f k|fKt u/]sf] 7fpFdf /+ud~rsf] ofqf ul//xFbf cfkm} k|lzIfs eP/ gf6s lgb]{zg ug{ kfpg' d]/f] nflu csNkgLo ;f}efUo clg cj;/ ;[hgf ePsf] 5 . h'g s'/fn] d cf}wL v'zL 5' .

dnfO{ ljZjf; ug'{x'g] d08nf lyP6/ ;d'x, Joj:yfks ;d'x, lknf] Knfg/ ;fy} olt nfdf] ;do;Dd dnfO{ ljZjf; u/]/ d]/f] s'/f ;'lglbg' x'g] Nofa !^ sf k|lzIffyL{x? clg k|ToIf, ck|ToIf ?kdf ;fy lbg'x'g] lxtsf/L dgx? ;Dk"0f{df gdg clg cg]sf}+ wGojfb .

रसुवा, वन तथा वन्यजन्तु संरक्षणका लागि क्रियाशील लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्जले जेठसम्म अप्रेसन संरक्षण ११ सुरू गरेको छ। यस अभियानको मूख्य उद्देश्य निकुञ्ज क्षेत्रभित्र हुने अवैध गतिविधि तथा चोरी सिकार रोक्नु, वन्यजन्तुको अवैध आवतजावत नियन्त्रण गर्नु र दुर्लभ वन्यजन्तु तथा वनस्पतिको संरक्षण गर्नु हो। 

यसले संरक्षणमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याएको निकुञ्जका बरिष्ठ संरक्षण अधिकृत श्यामकुमार शाहले जानकारी दिए । यो अभियान निकुञ्जको कार्यक्षेत्र रहेका रसुवा, नुवाकोट र सिन्धुपाल्चोक जिल्लामा संचालन हुनेछ। 

रसुवाको नौकुण्ड -१ काे लाङबु, नुवाकोटको नेगी र सिन्धुपाल्चोकको बैकुण्ठेमा अभियान संचालन भइरहेको छ। यसका लागि अस्थायी संयुक्त पोष्ट संचालन गरी गस्ती गरिएको छ।

लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज २०३२ साल चैत ९ गते स्थापना भएको हो। यो निकुञ्ज रसुवा, नुवाकोट र सिन्धुपाल्चोक जिल्लाको १,७१० वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको छ। निकुञ्जको मध्यवर्ती क्षेत्र २०५५ साल बैशाख १४ गते घाेषणा भएको हो र यसको क्षेत्रफल ४१८.३० वर्ग किलोमिटर छ।

निकुञ्ज अन्तर्गत २१ वटा मध्यवर्ती उपभोक्ता समिति र १९१ वटा मध्यवर्ती क्षेत्र उपभोक्ता समूहहरू छन्। साविकका ३४ वटा गाउँविकास समितिमा फैलिएको निकुञ्जको मध्यवर्ती क्षेत्र पहिलो स्थानीय तहको निर्वाचन पश्चात् रसुवामा ४ वटा, नुवाकोटमा ३ वटा र सिन्धुपाल्चोकमा ४ वटा गाउँपालिका गरी कुल ११ वटा गाउँपालिका पर्दछन् । यसरी लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्जले वन्यजन्तु तथा वनस्पतीको संरक्षण गर्ने महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलिरहेको छ।

रसुवा, कालिका हिमालय मावि पूर्व विद्यार्थीहरूकाे भेलाबाट झंकनाथ न्याैपानेकाे अध्यक्षतामा पुर्ब विद्यार्थी समाज गठा भएकाे छ ।  

सामाजिक सञ्जालबाट सूचना गरी आब्हान  गरिएकाे भेलामा सहभागीहरूले न्याैपानेकाे नेतृत्वमा तदर्थ समिति गठन गरेका हुन् । समाजकाे उपाध्यक्षमा इन्दिरा ढकाल, सचिव रामप्रसाद ढकाल, काेषाध्यक्ष तारा कार्की, सदस्यहरूमा अइन्द्र पाैडेल, हरिप्रसाद देवकाेटा, हेमनाथ खतिवडा, बलराम घिमिरे, आङतेम्बा तामाङ, रामशरण गजुरेल, राधा पाण्डे, प्रेम प्रसाद पाैडेल, बिराज तामाङ रहेका छन् । समितिले सवै पुर्व विद्यार्थीहरूलाइ जाेडेर अधिबेशन गर्ने जनाएकाे छ । 

२

नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाज रसुवा र कालिका हिमालय एस्.एल्.सी. २०५६ ब्याच, कालिका–२, रसुवाको संयुक्त आयोजनामा १९ औं राष्ट्रिय स्वयंसेवी रक्तदाता दिवसको अवसरमा (२०८१ माघ १५ गते) आयोजित रक्तदानको महत्व विषयक निबन्ध लेखन प्रतियाेगितामा प्रथम कालिका हिमालयकी सरु पुडासैनी,  द्धितीय कालिका हिमालयकी शैली खतिवडा, तृतीय पुरस्कार सुन्धरा माविकी शिवानी लामिछाने र सुन्धरा माविकी एन्जल मगरले प्राप्त गरेका छन् । 

छात्राहरूलाइ नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाजका केन्द्रीय अध्यक्ष प्रेम सागर कर्माचार्यले प्रमाण-पत्र तथा नगद पुरस्कार क्रमश ; रू २ हजार ,१५ सय र १/१ हजार प्रदान गर्नुभयाे ।