यही हो हाम्रो रसुवाको यस साइटमा आफ्नो वरपर रहेका विभिन्न महत्वपूर्ण स्थलहरूको बारेमा हामीलाई उपलब्ध गराई आन्तरिक पर्यटन विकासमा सहभागी हुनुहोस् । सूचना, समाचार वा लेखरचना पनि पठाउन सक्नुहुनेछ । rasuwanpl@gmail.com

............................................................


'रा' को अर्थ 'भेडाच्याङ्ग्रा' र 'सोवा' को अर्थ 'चराउने वा राख्ने ठाउँ' भन्ने बुझिन्छ । स्थानीय भाषामा 'रासोवा' नामाकरण भएको यस जिल्लालाई अपभ्रम्शित नाम 'रसुवा'ले चिनिएको छ ।

............................................................

मकै बाली भित्र्याउँदा यसरी गर्नुस् गोदाम, सबै हिशावले सुरक्षित

Monday, August 28, 2023 0 Comments

 


रसुवाको उत्तरगया गाउँपालिका -३ ठूलोगाउँमा मकैलाइ झुत्तो परेर यसरी थाँक्रोमा भण्डारण गर्ने चलन कायमै छ । पुरानो यो चलन हराउँदै जान थालेपछि अहिले युवाहरूले पुन: यसरी राख्न थालेका छन् ।


किरा नलाग्ने र लामो समयसम्म नबिग्रने भएकोले यसरी राख्नु धेरै उचित भएकोले यसरी राख्न थालेका हुन् ।


स्थानीय उत्तरगया गाउँपालिका -३ ठूलोगाउँकी अम्बिका बिकले भनिन् पहिले काठको हुन्थ्यो अहिले ढलान घरको छतमा फलामे पोल, रड वा पिलरमा यसरी धेरैले थाँक्रो बनाएँ । यस्तो थाँक्रो हेरेर फोटो खिच्चेहरू धेरै झुम्मिने गरेको  पनि बिकले बताइन् । बीउ जोगाउन र सुरक्षित भण्डारका लागि रैथाने चलन मकै जोगाउन धेरै ठिक रहेको स्थानीय भोजमान तामाङ बताउँछन् ।


घर भित्र भन्दा सुरक्षित रहने पहिले भन्दा हल्का मोडिफाइ जस्तो पनि देखिने, राम्रो छ यसमा राखेको मकै सफा बस्छ पुरानो चलनले पनि निरन्तरता पायो, उत्तरगया गाउँपालिका उपाध्यक्ष चमेली गुरूङले भनिन् - यस्तो चलन धेरैले छाडेका थिए, घर भित्रभन्दा बाहिर खुल्लामा हुने र कोठा नचाहिने भएकोले  अहिले फेरि उही चलनलाई निरन्तरता दिन थालियो ।


यो सामग्री हेमनाथ खतिवडाले तयार गरी पठाउनुभएको हो । 


ब्राबलमा स्याउ उत्पादन बढ्यो, हुन थाल्यो बजारीकरण

Monday, August 28, 2023 0 Comments

रसुवा, भदौ १२ । रसुवाको ब्राबलमा स्याउ उत्पादन बढ्न थालेको छ । विगतदेखि नै यहाँ स्याउ उत्पादन हुँदै आएपनि थोरै मात्रामा भएको उत्पादनले बजार प्राप्त गरेको थिएन ।

 


उच्च घनत्व प्रविधिमा स्याउ उत्पादन कार्यक्रम लागू भएसँगै उत्पादन बृद्दि भई बजारीकरणसमेत् भईरहेको छ । कृषि विकास निर्देशनालय, कृषि ज्ञान केन्द्र र स्थानीय ब्राबल कृषक समूहमार्फत् साझेदारी उक्त कार्यक्रम सञ्चालन भएसँगै यहाँका स्थानीय कृषकहरूको आयआर्जन बढ्न थालेको छ ।

 


स्थानीय बजारमा नै बिक्री वितरण भइरहेको उक्त स्याउ खानलाई अति स्वादिष्ट रहेको धुन्चेमा फलफूल तथा तरकारी बिक्रेता रमेशकुमार न्यौपाने बताउँछन्    उनका अनुसार हाल गोसाइँकुण्ड तीर्थ यात्राको समय रहेकोले पनि स्थानीय स्याउ धेरै परिमाणमा बिक्री भईरहेको छ । स्याउको ग्रेडिङ गरी प्रतिकेजी २५० र ३०० मा बिक्री भईरहेको छ । 



गोरखनाथ बाबालाई सम्मान गरियो

Monday, August 28, 2023 0 Comments

रसुवा । भदौ ११ गते ।

परापूर्व कालदेखि गोरखादेखि आउने गोरखनाथ बाबालाई यस वर्ष पनि रसुवाको कालिकास्थानमा र धुन्चेमा सम्मान गरिएको छ ।


कालिकास्थानमा हिजो स्थानीयहरूले गोरखनाथ बाबाहरूलाई दही चिउरा खुवाउँदै सम्मान गरेका छन् । बाबाजीहरूले जयजयाकारसमेत् गरेका थिए ।



राज्य एकीकरण पूर्व नै यस स्थानमा गोरखबाबाहरूलाई यहाँ बनेका (हाल भग्वावशेष रहेका/नरहेका) पौवाघर वा कोतघरहरूमा राखेर सातुसामलको व्यवस्था गरिँदै आएको ऐतिहाँसिक तथ्यहरू पनि रहेका छन् ।


 

त्यस्तै हिजै साँझ गोरखनाथ बाबाहरूलाई धुन्चेमा सेवा सत्कार गरिएको छ । स्थानीय निमा वाङ्चु तामाङको घरमा राखेर उनीहरूलाई सेवा सत्कार गरिएको बताईएको छ । पाँच पुस्तादेखि नै निजको घरमा गोरखनाथ बाबाहरूलाई राख्ने गरिएको छ ।


गोरखनाथ बाबाको टोली आज ११ गते गोसाइँकुण्ड प्रस्थान गर्ने बताइएको छ ।

 

गोसाइँकुण्डमा नेपाल टेलिकमको सेवा विस्तार

Sunday, August 27, 2023 0 Comments


धुन्चे, रसुवा, भाद्र ११ गते ।

रसुवा जिल्लाको धार्मिक तथा पर्यटकीय स्थल गोसाइँकुण्डमा नेपाल टेलिकमको सेवा सुचारू भएको छ ।

प्रमुख जिल्ला अधिकारी, लारानिका प्रमुख संरक्षण अधिकृत, नेपाल टेलिकम, गोसाइँकुण्ड क्षेत्र विकास समितिको पहलमा टेलिकमको सेवा विस्तार गरिएको बताइएको छ ।

रसुवा जिल्लाबाट निर्वाचित सांसद मोहन आचार्यले प्राविधिक सामग्री ढुवानीमा सहयोग पुर्‍याएसँगै गोसाइँकुण्डमा नेपाल टेलिकमको मोबाईल तथा टुजी सेवा सञ्चालनमा आएको हो ।

नजिकको धार्मिक गन्तव्य : सानो (मिनी) गोसाइँकुण्ड

Sunday, August 27, 2023 0 Comments

रसुवा जिल्ला, गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका वडा नं ५ र ६ को सिमानामा रहेको मिनीगोसाइँकुण्ड गोसाइँकुण्डसम्म पुग्न नसक्नेका लागि नजिकको तीर्थ बनेको छ । घट्टेखोलास्थित केही वर्ष अघिमात्र निर्माण भएको यो कुण्ड धुन्चेका स्थानीयबासी, कर्मचारी तथा घुम्न जानेका लागि पवित्र गन्तव्य बनिरहेको छ ।



    सानो गोसाइँकुण्ड (Mini Gosainkunda) को परिचय

    रसुवा जिल्ला, गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका वडा नं ५ र ६ को सिमानामा रहेको मिनीगोसाइँकुण्ड गोसाइँकुण्डसम्म पुग्न नसक्नेका लागि नजिकको तीर्थ बनेको छ । घट्टेखोलास्थित केही वर्ष अघिमात्र निर्माण भएको यो कुण्ड धुन्चेका स्थानीयबासी, कर्मचारी तथा घुम्न जानेका लागि पवित्र गन्तव्य बनिरहेको छ ।


    यस क्षेत्रमा स्नान गरी पितृ तर्पण गरेमा पितृहरू मोक्ष हुने जनविश्वास रही आएको छ ।

    प्राकृतिक छटाले भरिपूर्ण यस क्षेत्रबाट गोसाइँकुण्ड सुरूवात हुन्छ । यहाँबाट खन्ती, देउराली, धिम्सा, चन्दनबारी, चोलाङपाटी, लौरीबिना हुँदै गोसाइँकुण्ड तथा वरपरका क्षेत्रमा पुग्न सकिन्छ ।
    एक पटक पितृतर्पण गर्नैपर्ने यस मिनीगोसाइँकुण्ड पेरिफेरिमा आकर्षक झरनाहरू पनि रहेका छन् ।

    मिनी गोसाइँकुंण्ड तथा यस वरपरका क्षेत्रका आकर्षणहरू

    - लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्रभित्रको मनोरम छटा
    - बैदिक तथा धार्मिकसहितको पर्यटकीय गन्तव्य
    - रेष्टुरेन्ट तथा आवासको व्यवस्था
    - चराचुरूङ्गी तथा जंगली जनावरको अवलोकन
    - विभिन्न सांस्कृतिक क्षेत्रहरू
    - तामाङ संग्रहालय
    - हिमालयन मिनरल वाटर कम्पनी
    - सदरमुकामको नजिकको गन्तव्य

    कसरी पुग्ने मिनी गोसाइँकुण्ड ?

    - रसुवा जिल्लाको सदरमुकाम धुन्चेबजारबाट पूर्व उत्तरतर्फ सडकखण्डमा रहेको गणेश मन्दिर दाँयाबाट मिनरल वाटर कम्पनीबाट तियारी बगर हुँदै यस स्थानमा पुग्न सकिन्छ ।

    तपाईलाई यो सामग्री कस्तो लाग्यो ? कृपया कमेन्ट गर्नुहोला । तपाईबाट सुधारको आशासहित ।



    कमै सुनिएको कुण्ड : चिलिमेको ग्रुब्राकुण्ड

    Thursday, August 24, 2023 0 Comments

     बोल्न नसकेका  बालकलाई यस कुण्डमा स्नान गराउदा बोली फुट्ने, कान नसुन्नेका लागि स्मरण शक्ति बढ्ने, गानुगोला हराउने, छाला सम्वन्धि समस्या हराउने जनविश्वास समेत् रहेको छ ।



      ग्रुबाकुण्डको परिचय

      रसुवा जिल्लाको आमाछोदिङ्मो गाउँपालिका वडा नं ५ टेकाङ्चे र सिम्बु क्षेत्रको ठीक माथि टेताङ्चेमा रहेको गुब्रा कुण्डको नाम कमै मानिसले मात्र सुनेका छन् ।

      विभिन्न बिशेषता रहेको यस कुण्डमा हरेक वर्ष जनै पूर्णिमाका दिन मेला लाग्ने गर्दछ ।

      प्रायः स्थानीय समुदायको मात्र आवागमन हुने यस कुण्डका विभिन्न विशेषताहरू रहेका छन् ।


      ग्रुबाकुण्ड तथा यस क्षेत्रका आकर्षणहरू

      - नेपालको उत्तराखण्डमा रहेको १०८ कुण्ड मध्ये यो गुब्राकुण्ड पनि एक हो ।
      - यो कुण्डमा स्नान र पुजा आराधना गर्दा धार्मिक लाभ प्राप्त भइ आफुले सोचेका सबै खालका मनोञ्कांक्षा पुरा हुने जनविश्वास रही आएको छ ।
      - बोल्न नसकेका बालकलाई यस कुण्डमा स्नान गराउदा बोली फुट्ने, कान नसुन्नेका लागि स्मरण शक्ति बढ्ने, गानुगोला हराउने, छाला सम्वन्धि समस्या हराउने जनविश्वास समेत् रहेको छ ।
      - यस क्षेत्रमा अवलोकनका लागि तामाङ संस्कृतिको भेषभूषा नाँचगान, हिमाली कुनाको गाउँ बस्ती
      - १४ दशमलव आठ मेगावाट क्षमताको अपर साङ्जेन जलविद्युत् केन्द्र , रामरामको भीर , तिलुचे बगर, मिश्रित वनस्पति, दर्जनौं प्रजातिका जनावर आदि यस क्षेत्रका आकर्षणहरू हुन् ।

      कसरी पुग्ने ग्रुबाकुण्ड ?

      - काठमाडौंबाट त्रिशूली, धुञ्चे, स्याफ्रुबेँसी, गोल्जुङ, थाम्वुचेत, चिलिमे गाउँ हुँदै यहाँ पुग्न सकिन्छ ।
      - कुण्डको नजिकैसम्म सडक मार्ग रहेको छ । अशक्तहरू पनि जान सक्ने ।

      यो सामग्रीको बारेमा तपाईलाई कस्तो लाग्यो ? कृपया कमेन्ट गर्नुहोला ।

      सन्दर्भ स्रोत : ज्ञानु दाईको फेसबुकबाट

      रमणीय : लार्च्याङटार

      Thursday, August 24, 2023 0 Comments

      पछिल्लो समय सडक पहुँच विस्तार भएसँगै यहाँ विभिन्न कार्यक्रम गर्न र वनभोज (पिकनिक) लागि मानिसहरूको आवागमन हुन थालेको छ ।

        लार्‍च्याङटारको परिचय

        रसुवा जिल्ला नौकुण्ड गाउँपालिका, वडा नं ३ अवस्थित लार्‍च्याङटार रमणीय र पर्यटकीय गन्तव्य हो । नौकुण्ड गाउँपालिकाको कार्यालय पार्‍च्याङभन्दा माथिको थुम्को नै लार्‍च्याङटार हो ।

        पछिल्लो समय सडक पहुँच विस्तार भएसँगै यहाँ विभिन्न कार्यक्रम गर्न र वनभोज (पिकनिक) लागि मानिसहरूको आवागमन हुन थालेको छ ।

        यहाँबाट नौकुण्ड गाउँपालिकाका क्षेत्रहरू स्याङ्ग्युल, थाङ्दोर, लाङ्बु, आरूखर्क, घोर्मु, बेताङ, सर्स्यु, लामाचेत, सिस्नेरी, कप्थलीटार, भोर्ले, दनुस्वारा, सरमथली, पाटीखर्क, चिलाउने गाउँ, मन्दुचेतलगायत नुवाकोट जिल्लाको लिखु, तादी गाउँपालिकाका वस्तीहरू, रानीपौवा, ककनी, शिवपूरीसम्मका मनोरम दृश्यहरू देखिन्छ ।

        लार्‍च्याङटार क्षेत्रका मुख्य आकर्षणहरू

        - रमणीय दृश्य

        - सूर्योदय र सूर्यास्तको दृश्य

        - पिकनिक स्पोट

        - अध्ययन, अवलोकनको थलो

        - चरा अवलोकन

        - तामाङ संस्कृति र भेषभूषा

        - आवास तथा रेष्टुरेन्टको सुविधा

        कसरी पुग्ने लार्‍च्याङटार ?

        नौकुण्ड गाउँपालिकाको कार्यालयभन्दा माथि रहेको यसस्थलमा पुग्नको लागि निम्नानुसारको मार्ग प्रयोग गर्न सकिनेछ ।

        १) रसुवा-नुवाकोटको सिमाना बेत्रावतीभन्दा माथि जिरोबाट भोर्ले-नौकुण्ड सडकखण्डबाट

        २) पासाङल्हामु राजमार्ग कालिकास्थानबाट जिबजिबे-खाल्चेत – लामाचेत, कप्थलीटार- पार्‍च्याङ हुँदै वा खाल्चेत- सर्स्यु – दारघारी- पार्‍च्याङ हुँदै

        ३) नुवाकोटको बिदुरबाट नुवाकोट दरबार- चोकदे-लच्‍याङ- सरमथली – पाटीखर्क - पार्‍च्याङ हुँदै

        यसको अलावा नुवाकोटको दुप्चेश्वर – उर्लेनीबाट पनि यस स्थानमा आउन सकिन्छ ।

        तपाईलाई यो सामग्री कस्तो लाग्यो ? कृपया कमेन्ट गर्नुहोला, तपाईबाट सुधारको आशासहित ।

        गोसाइँकुण्ड जाने तीर्थालुलाई यात्रा सहज बनाउन सूचना प्रवाह

        Thursday, August 24, 2023 0 Comments

         

        धुन्चे, भदौ ७ गते ।

        जनैपूर्णिमाका समयमा गोसाइँकुण्ड जाने तीर्थालुको यात्रा सहज बनाउन सूचना प्रवाह गर्न थालिएको छ ।


        नमस्ते गोसाइँकुण्ड होटलका सञ्चालक तथा होटल व्यवसायी संघका अध्यक्ष रामशरण गँजुरेल (निशान) ले तीर्थालुलाई यात्रा सहज होस् भनेर सूचना प्रवाह गरिएको बताए ।

         

        धुन्चेदेखि गोसाइँकुण्डसम्मको नक्सा तयार पारी त्यहाँ रहेका स्थान, मुख्यमुख्य आकर्षण, होटल, लजको संख्या, क्षमता तथा पुग्नका लागि कति समय लाग्छ भनेर प्रत्येक दिन तीर्थालुहरूलाई जानकारी प्रदान गरिएको गँजुरेलले बताए ।


        जानकारी दिने क्रममा तीर्थालुलाई हुन सक्ने समस्या, जाँदा के के लानुपर्छ भन्ने जानकारी समेत् दिइएको छ ।


        ऐतिहाँसिक पौवाघरको नाम निसाना मेटिँदै

        Wednesday, August 23, 2023 0 Comments

         यो पौवाघर संरक्षणको लागि राज्यका कुनै पनि निकायको ध्यान गएको देखिँदैन । यहाँ लहरै डाँडामा तीनवटा पौवाघर निर्माण गरी गोसाइँकुण्ड आउने जाने तीर्थालुलाई सातु सामलको प्रवन्ध गरिएसँगै यहाँको वस्तीको नामाकरण समेत् लहरै पौवा वा अपभ्रंश भई लहरेपौवा भएको हो ।
        गौरीदेवीले निर्माण गरेको पौवाघरको पुरानो तस्वीर

          पौवाघरको परिचय

          रसुवा जिल्ला, उत्तरगया-५, माझगाउँमा अवस्थित ऐतिहाँसिक पौवाघरको नाम निसाना मेटिँदै छ । संरक्षणको अभावमा जीर्ण बन्दै गएको उक्त पौवाघर २०७२ को भूकम्पसँगै नाम निसाना मेटिन लागेको हो ।

          विभिन्न ऐतिहाँसिक तथ्य अनुसार यो पौवाघर पृथ्वीनारायण शाहले नेपाल एकीकरण गर्ने समयदेखि नै निर्माण भएको हो । युद्द जित्ने कामनासहित यहाँ धैबुङमा रहेका सिद्द योगी अगस्तीबाट खड्गसिद्दि प्राप्त गरेवापत पृथ्वीनारायण शाहले अगस्तीलाई बेत्रावतीदेखि माथिको धैबुङ गाउँ सदावर्त गुठीको रूपमा बिर्ता दिएका थिए । उनै सिद्द योगीले आफ्नो धर्म चेली गौरादेवीलाई कुश बिर्ताको रूपमा दिएका थिए । बेत्रावतीमा राममन्दिर निर्माण गरी नियमित पूजाआजा चलाउने र बेत्रावतीदेखि ठीक माथि माझगाउँमा पौवाघर निर्माण गरी गोसाइँकुण्ड आउने-जाने तीर्थालुलाई सेवा सत्कार वा सातु सामलको प्रवन्ध गर्ने शर्तमा गौरीदेवीले धैबुङ गाउँ गुठीको रूपमा प्राप्त गरेकी हुन् ।

          यो पौवाघर संरक्षणको लागि राज्यका कुनै पनि निकायको ध्यान गएको देखिँदैन । यहाँ लहरै डाँडामा तीनवटा पौवाघर निर्माण गरी गोसाइँकुण्ड आउने जाने तीर्थालुलाई सातु सामलको प्रवन्ध गरिएसँगै यहाँको वस्तीको नामाकरण समेत् लहरै पौवा वा अपभ्रंश भई लहरेपौवा भएको हो ।

          पौवाघर तथा वरपरका आकर्षणहरू

          - ऐतिहाँसिक स्थल

          - वरपर रहेका विभिन्न मठमन्दिर (राम, सीता, हनुमान आदि)

          - पवित्र नदी (बेत्रगंगा, रूद्रगंगा र त्रिशूली गंगा)
          - तीर्थ श्राद्द, तर्पणको लागि महत्वपूर्ण क्षेत्र
          - सांस्कृतिक विविधता

          कसरी पुग्ने पौवाघर ?

          - यो स्थान पासाङल्हामु राजमार्गको माझगाउँ सडकखण्डबाट केही तल, भीमसेन आवासीय प्राविको ठीक माथि अवस्थित छ ।

          - पासाङल्हामु राजमार्गबाट २ मिनेटको पैदलयात्रामा पौवाघरको भग्नावशेषमा पुग्न सकिन्छ ।

          तपाईलाई यो सामग्री कस्तो लाग्यो, कृपया कमेन्ट गर्नुहोला, तपाईबाट सुधारको आशासहित ।


          सन्दर्भ स्रोत : गोसाइँकुण्ड, प्रकृति संरक्षण र इतिहाँस, सुवास आचार्य (आगमन)

          प्रभावित वस्तीमा पहिरो पूर्व चेतना प्रणाली जडान

          Saturday, August 19, 2023 0 Comments

           

          उत्तरगया, रसुवा, भाद्र २ गते  । रसुवाको उत्तरगया-४ ढुंगेमा पहिरो पूर्व चेतना प्रणाली जडान गरिएको छ ।


          एकसयभन्दा बढी घरधुरीहरू पहिरोको उच्च जोखिममा रहेका कारण उक्त प्रणाली वा  सेन्सर र साइरन जडान गरिएको हो ।


          गाउँपालिकाभित्र सञ्चालित 'प्रतिबद्द परियोजना' अन्तर्गत उक्त कार्य सम्पन्न भएको बताइएको छ । परियोजनामा पिन, आत्मनिर्भर सेवा केेन्द्र, सेभ द चिल्ड्रेन र कन्सोर्टियमको साझेदारी रहेको छ । परियोजनालाई युरोपियन युनियनको आर्थिक सहयोग गरेको छ । 

           

          यो प्रविधि प्रयोगसँगै पहिरोको पूर्व सूचना जानकारी हुने हुनाले पहिरोको जोखिम न्यून गर्न सकिने बताइएको छ ।

           

          लामो समयदेखि प्रविधिको क्षेत्रमा कार्य गर्दै आइरहेको रामलक्ष्मण इनोभेसनले उक्त प्रणाली जडान गरेको उत्तरगया-४ का वडा सदस्य वासु न्यौपानेले बताए ।


          रामलक्ष्मण इनोभेसनका अनुसार हाल जडान भएको प्रणालीको खर्च ५ लाख हाराहारीमा रहेको छ । 



          सुकिला हिउँका पगरीभित्र लुकेको लाङटाङ उपत्यका

          Friday, August 18, 2023 0 Comments
          सुकिला हिउँका पगरी गुथेर युगौंदेखि पर्यटकको स्वागत तथा सत्कारमा जुटिरहेका लाङटाङ्गेली वा एक हुल भोट बर्मेली, चौरी गाई, लोपोन्मूख वन्यजन्तुको आश्रयस्थलको नामबाट वा धारिलो भीरको एक कन्दरामा फैलिएको सानो उपत्यका, कतै झुरुप्प त कतै अलग अलग बस्तीहरूको नामबाट आज नेपालको तेस्रो प्रमुख पर्यटकीय मार्गको रूपमा आफ्नो परिचय स्थापित गर्न प्रयत्नशील छ लाङटाङ ।
          क्याञ्जेन भ्याली, रसुवा 

            लाङटाङ क्षेत्रको परिचय

            रसुवा जिल्ला गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका-४ मा रहेको लाङटाङ उपत्यका स्वर्गको एक टुक्रा जस्तै हो । नेपालको तेस्रो पर्यटकीय गन्तव्यको रूपमा परिचित लाङटाङ क्षेत्र यही उपत्यकाको नामले परिचित छ ।

            सुकिला हिउँका पगरी गुथेर युगौंदेखि पर्यटकको स्वागत तथा सत्कारमा जुटिरहेका लाङटाङ्गेली वा एक हुल भोट बर्मेली, चौरी गाई, लोपोन्मूख वन्यजन्तुको आश्रयस्थलको नामबाट वा धारिलो भीरको एक कन्दरामा फैलिएको सानो उपत्यका, कतै झुरुप्प त कतै अलग अलग बस्तीहरूको नामबाट आज नेपालको तेस्रो प्रमुख पर्यटकीय मार्गको रूपमा आफ्नो परिचय स्थापित गर्न प्रयत्नशील छ लाङटाङ ।

            तिनै लाङटाङ्गेलीका अतिथि सत्कारका दृश्य तथा मृत्युपर्यन्त सम्झनाका लागि बनाईएका क्षुर्तेन हेर्दै गगन चुमुला झैं गरी हज्जारौं पर्यटकलाई सुपारी बाँडिरहेको लाङटाङ हिमश्रृङ्खला ।

            लाङटाङ वा लामटाङ मानव वस्ती बस्नु पूर्व अवस्थामा 'लाङडाङ' नामले परिचित थियो । 'लाङ' को अर्थ तिब्बतीयन भाषामा 'गोरू' र 'डाङ' को अर्थ 'अघाएको' भन्ने हुन्छ ।

            सुनिए अनुसार उहिले तिब्बततिरबार यहाँ एउटा गोरू भागेर आएको रहेछ । गोरूलाई खोज्दै एउटा गोठालो पनि पछिपछि आयो । खाम्जिङ कटेर नेसा: गाङ अर्थात् चौतारो पछाडि आईपुगेछि मात्र गोठालाले भेट्छ र गोरू बाँधेर राखेर आफू उत्तानो परेर पल्टिन्छ ।

            गोठालो भुसुक्कै निदायो, ब्यूझेर हेर्दा गोरू त्यहाँ थिएन । गोरू बाँधिएको भनेको ढुंगाको प्वाल अहिलेसम्म पनि त्यहाँ छ । गोरू बाँधिएको ठाउँ हुनाले त्यसलाई लाङतासा (गोरू बाँधिएको) भनियो । गोरू खोज्दै गोठालो फेरि अघि बढ्यो, उसले गोरूलाई पूर्व (स्यार) तर्फ फर्केर सुतेको पायो । जसको कारण ठाउँको नाम पनि 'स्यार्पोको' रहन गयो भनिएको छ । त्यसैको अपभ्रम्शित रूप नै शेर्पागाउँ हो ।

            गोरू फेरि अगाडि बढ्यो, चाङडाम (हाल- लामाहोटल) पुग्यो, चाङडामको अर्थ खोलाको किनार हुन्छ । त्यहाँबाट गोरू क्युर्पुनेसामा पुग्यो । क्युर्पु (अमिलो) डालेचुकको जंगल धेरै भएको र त्यसलाई गोरूले खाएको हुनाले 'क्युर्पुनेसा' भनिएको हो, जसलाई हामी आजभोलि घोडातबेला भन्छौं ।

            गोरू समात्न नसक्दा गोरू अझै अगाडि बढ्यो, गोठालाले खोज्दै जाँदा घाँसपात, करू खाएर टन्न गोरू अघाएको भेट्यो । जहाँ गोरू अघाएको भेट्यो, त्यही ठाउँको नाम हो 'लाङडाङ । जसको अर्थ माथि नै उल्लेख गरिसकिएको छ ।

            अझै गोरू अगाडि बढ्दै जाँदा निकै पर पुगेपछि गोरूको यात्रा रोकियो, उसले भोटतिर फर्केर अर्को जन्म पनि भोटमा नै लिन पाउँ भनी प्रार्थना गर्दै देह त्याग गर्‍यो । गोरू मरेको हुनाले त्यस स्थानको नामाकरण लाङ (गोरू) सिसा (मरेको ठाउँ) – लाङसिसा रहन गयो ।

            लाङटाङ क्षेत्रका मुख्यमुख्य वस्तीहरूमा शेर्पागाउँ, रिमिचे, लामाहोटल, रिभरसाइड, घोडातबेला, थाङ्स्याप, गोम्बा, लाङटाङ, सिम्बु, क्याञ्जिन गोम्‍बा पर्दछन्।

            पहिलो हिमाली निकुञ्जको नामले मात्र हैन सायद नेपालमै पहिलो पटक याक चिज उत्पादन गर्ने ठाउँको नामले पनि परिचित छ लाङटाङ । पछिल्लो समयमा माउन्टेनियरिङ स्कूल निर्माण हुने कुराले पनि लाङटाङले झन् चर्चा पाउँदैछ । छिमेकी मुलुक चीनसँग कठालोमा बाँधिएको मुलुकको तेस्रो गन्तव्यले सांस्कृतिक, ऐतिहाँसिक, धार्मिक, पर्यटकीय तथा पर्यावरणीय यी सबै विधालाई उत्तिकै महत्व राख्दछ । यही क्षेत्रको गोसाइँकुण्डमा हुने धार्मिक मेला, क्याञ्जिन उपत्यकामा नाँचिने डुक्पा छेच्यु र यसका आपपासमा मनाईने विभिन्न सांस्कृतिक पर्व, कला संस्कृति तथा परम्पराले पर्यटकीय सम्बन्ध अझ गाढा र नजिक बनाउँदछ । विश्वमा नै दुर्लभ मानिएका रातो हाब्रे, हिमचितुवालगायतका जंगली जनावर, लालीगुँरास, लाङटाङे सल्लो तथा विविध प्रजातिका दुर्लभ वनस्पति अनि हिमश्रृङ्खला, नदीहरू यहाँका आकर्षणका केन्द्रविन्दु हुन् । यी सबैको उचित संरक्षण तथा व्यवस्थापन हुन सके युगौंसम्म धरतीभरिका आगन्तुकलाई डाकिरहनेछ यस लाङडाङले ।

            लाङटाङ क्षेत्रको आकर्षण

            o  प्रलयका उथुलपुथुलले ठडिएका गगनचुम्बी हिमश्रृङ्खला, ग्ल्यासियर,

            o  चौरी गाई, लोपोन्मूख वन्यजन्तुको आश्रयस्थल

            o  कतै झुरूप्प त कतै अलि बाक्लो वस्ती,

            o  पदमार्गका वरिपरि रहेका माने, छुर्तेन, गोम्बा, लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्जको मनोरम छटा, लालीगुँरास, मार्गको नजिकै रहेको नदीको सुस्याहट, चराचुरूङ्गीको गायन, हिमचितुवा, घोरल, थारल, बँदेल, भालु, लङ्गुर बाँदर यहाँका मुख्य आकर्षण हुन् ।

            o  लाङटाङ री, क्याञ्जिन री, यालापिक, लाङसिसाजस्ता पिक र खर्कहरू ।

            o  चौंरी र भेडापालनको मुख्य क्षेत्र

            o  नेपालकै पहिलो याक चिज फ्याक्ट्री

            o  तिब्बतीयन / शेर्पा संस्कृति, भेषभूषा र रहनसहन पनि यहाँको आकर्षण हो ।

            o  होटल, लज तथा रेष्टुरेन्टको व्यवस्था 


            लाङटाङ क्षेत्रमा कसरी पुग्ने ?


            • रसुवा जिल्लाको पासाङल्हामु राजमार्गको स्याफ्रुबेंसीबाट खाम्जिङ- शेर्पागाउँ-रिमिचे - लामाहोटल  हुँदै
            • स्याफ्रुबेंसीबाट पहिरो - बम्बु- रिमिचे- लामाहोटल हुँदै
            • धुन्चेबाट भार्खु - नाउरडाँडा - ब्राबल - ठूलोस्याफ्रु - पहोरो - बम्बु हुँदै
            • मेलाम्ची वा हेलम्बुबाट ठाडेपाटी- फेदि- सूर्यकुण्ड- गोसाइँकुण्ड - ठूलोस्याफ्रु हुँदै
            • काठमाण्डौं सुन्दरीजल/शिबपूरी - चिसापानी- पाटीभञ्ज्याङ - कुटुमसाङ- ठाडेपाटी - घोप्चे- फेदि- गोसाइँकुण्ड हुँदै 
            • नुवाकोटको दुप्चेश्वर- सागरकुण्ड- नौकुण्ड- गोसाइँकुण्ड हुँदै

               

            गुमनाम : रिभरकुण्ड

            Wednesday, August 16, 2023 0 Comments

            River Kunda Rasuwa
            जिल्लाको तथ्याङ्क वा नक्सा वा गुगल नक्सामा पनि कतै उल्लेख नभएको यो कुण्ड क्षेत्रको उचित प्रचारप्रसारको माद्यमबाट पर्यटकीय विकासमा सहयोग पुग्दछ ।  


              रिभरकुण्डको परिचय

              रसुवा जिल्ला, गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका-३ मा ४३४० मीटर उचाईमा अवस्थित रिभरकुण्ड आवास पूर्वाधार तथा प्रचारप्रसारको अभावले कमै मानिसले यो कुण्डको नाम सुन्ने गरेका छन् ।

              स्याफ्रुबेंशी हुँदै बृद्दिम गाउँबाट यस कुण्डको लागि यात्रा तय गर्न सकिन्छ ।

              हिमाली हावाको चिसो सुस्याहट सुरम्य वातावरण थरी – थरीका फूलको वासनाले मृग उफ्रेका र डाँफे चरी नाँचे देख्दा उकाली बाटोको पट्यार लाग्दो यात्रालाई सहज बनाएकको महसुस हुन्छ यो यात्रामा । साँच्चै प्रकृतिमा थरी थरीका दृष्यहरु रहेका छन् । मनोरम दृष्यले भरपुर रिभरकुण्ड मार्गबाट गणेश हिमाल लाङटाङ तिब्बेत हिमाल लगाएत थुप्रै हिमाली तथा रमणीय खर्कहरु रहेका छन् । यस क्षेत्रमा बिदेशी पर्यटक आउने वातावरण बनाउन सम्बन्धित क्षेत्र र सञ्चारका माध्यमले ध्यान दिन सके उचित विकास हुने देखिन्छ ।

              जिल्लाको तथ्याङ्क वा नक्सा वा गुगल नक्सामा पनि कतै उल्लेख नभएको यो कुण्ड क्षेत्रको उचित प्रचारप्रसारको माद्यमबाट पर्यटकीय विकासमा सहयोग पुग्दछ ।


              रिभरकुण्ड क्षेत्रका आकर्षणहरू

              .......................

              कसरी पुग्ने रिभरकुण्ड

              राजधानीबाटयात्रा रसुवाको उत्तरी स्याफ्रुबेशीसम्म सवारी साधनको प्रयोग गरी बजारबाट पैदल यात्रा सुरू गर्नु पर्छ । एकदिनको बृदिम होम स्टेको बास बसी स्थानीय परिकारका खानपान र गाउँलेको न्यानो स्वागत सत्कार पछि दोस्रो दिन गोदेगाङ पुग्न सकिन्छ (गोदेगाङ भनेको तिब्बेतियन भाषामा गोठै गोठ भएको डाँडा हो) ।

              त्यहाँबाट भोलिपल्ट लिङब्रे खर्क बास बस्न पुगिन्छ । रमणीय खर्कहरु वनस्पति, वन्यजन्तुहरु जस्ता विभिन्न दृष्यहरुले आनद लिदै त्यसपछि अर्कोदिन रिभरकुण्ड पुगेर सो दिन कुण्डमा स्नान गरि फर्कदा पुनः लिङब्रे खर्क वा अलि हिड्न सक्नेले बेरके खर्क बास बस्न पुग्न सकिन्छ । पद यात्रीले एउटै मार्ग भन्दा फरक मार्गबाट फरक दृष्य हेर्न पाईने भएकाले जाँदा फर्कदा नयाँ मार्ग भएर बिभिन्न दृष्यहरु देख्न सकिन्छ ।

              लिङब्रे खर्क वा बेरके खर्कको बास पछि अर्को दिन सजिलै अर्को बासका लागि ठूलो लार्क्याप डाडा पुग्न सकिन्छ । अर्कोदिन ठूलो पाङसाङ खर्क पुगिन्छ । त्यहाँबाट लाङटाङगाउँ निकै तल देखिन्छ । सात दिनको प्याकेजमा रिभरकुण्ड रुटको यात्रा तय सकिन्छ ।

              त्यहाँबाट थुप्रै रमाईला दृष्यहरु देखिन्छ जसले यात्राको थकान मेटाउछ । जस्ता बाटोमा पर्ने विभिन्न स्थानबाट मनोरम हिमाली दृष्य र ठुला खर्कहरु देख्न सकिन्छ । यात्रा अबधिमा नेपाल र चीनका थुप्रै हिमाल र बस्तीका रमाईला दृष्यहरु देख्न सकिन्छ ।

              तपाईलाई यो सामग्री कस्तो लाग्यो ? कृपया कमेन्ट गर्नुहोला, तपाईबाट सुधारको आशासहित


              यो सामग्री हेमनाथ खतिवडाले तयार गरी पठाउनु भएको हो ।

              सहकारी अभिलेखका लागि कालिका गापाद्‍वारा सूचना जारी

              Tuesday, August 15, 2023 0 Comments

              कालिका गाउँपालिकाको भूगोल- गुगल नक्सा

              कालिकास्थान, साउन ३१ गते । कालिका गाउँपालिकाले गाउँपालिका भित्र रहेका सहकारीहरूको अभिलेखीकरणका लागि सहकारीहरूसँग सूचना माग गरेको छ । 


              गाउँपालिकाभित्र कार्यक्षेत्र भई कार्यरत सम्पूर्ण सहकारी संस्थाहरूले असोज मसान्तभित्र साधारण सभा गरी उल्लेखित विवरण अनुसारको सूचना कृषि शाखामा उपलब्ध गराउन गाउँपालिकाले अनुरोध गरेको छ ।


              उल्लेखित विवरण :

              १)              साधारण सभाको निर्णय तथा उपस्थिति प्रतिलिपी

              २)              लेखापरीक्षण प्रतिवेदन प्रतिलिपी

              ३)              वार्षिक कार्ययोजना

              ४)              करचुक्ता प्रमाणपत्र प्रतिलिपी

              ५)              सञ्चालक समितिको विवरण खुल्ने कागजातको प्रतिलिपी

              ६)              शेयर सदस्य संख्या र शेयर पुँजी खुले कागजातको प्रतिलिपी

              ७)              संस्था नवीकरण प्रमाणपत्र प्रतिलिपी

              उपसमिति गठन गरी गोसाइँकुण्ड मेला व्यवस्थापन गरिदै

              Tuesday, August 15, 2023 0 Comments

               


              धुन्चे, साउन ३१ । हरेक वर्ष जनैपूर्णिमाका अवधिमा लाग्ने गोसाइँकुण्ड मेला व्यवस्थापन गर्न विभिन्न उपसमितिहरू गठन गरिएको छ । गोसाइँकुण्ड क्षेत्र विकास समितिका अध्यक्ष सञ्जीव डिएमको अध्यक्षतामा बसेको जिल्लास्तरीय बैठकले मेला व्यवस्थापनका लागि उपसमितिहरू गठन गरेको हो ।


              वर्षैभरि गोसाइँकुण्डमा तीर्थालुहरू स्नान र भ्रमणका लागि आउने गरेका भएपनि गंगा दशहरा र जनैपूर्णिमाका बेलामा विशेष मेला लाग्दछ । यस वर्ष भदौ १० देखि १४ सम्म विशेष मेला लाग्दैछ ।

              गठित उपसमितिको विवरण 

              क्र.सं

              उपसमितिको नाम

              संयोजक

              सदस्यहरू

              १.

               सरसफाइ तथा खानेपानी

              गोसाइँकुण्ड-६ वडा कार्यालय

              नौकुण्ड मध्यवर्ती उपभोक्ता समिति, होटल व्यवसाय, ल्याकोस

              वातावरण संरक्षण

              सहायक प्रमुख संरक्षण अधिकृत  

              ल्याकोस, डी.वै.टी.डी.एस. , सुर्यकुण्ड मध्यवर्ती उपभोक्ता समिति, नौकुण्ड मध्यवर्ती उपभोक्ता समिति

              स्वयंसेवक

              नेपाल रेडक्रस सोसाइटी रसुवा ,

               

              नेपाल स्काउट, सक्षम नेपाल

              दररेट निर्धारण

              चेम्बर अफ कमर्स,

              उद्योग वाणिज्य, होटल व्यवसायी

              स्वास्थ्य शिबिर

              गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका

              जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय रसुवा, जिल्ला आयुर्वेद कार्यालय

              प्रचारप्रसार

              नेपाल पत्रकार महासंघ,

              डी.वै.टी.डी.एस.

              उद्वार व्यवस्थापन

              जिल्ला प्रशासन कार्यालय रसुवा,

              तीनवटै सुरक्षा निकायहरू ,लाङटाङ राष्ट्रिय निकुन्ज

              यातायात व्यवस्थापन

              गोसाइँकुण्ड-६ वडा कार्यालय  

               ट्राफिक प्रहरी, व्यवसाय संघ, उद्योग वाणिज्य

              अनुगमन

              जिल्ला प्रशासन कार्यालय,

              गोसाइँकुण्ड गाउँपालिका, लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज, नागरिक समाज, सुरक्षा निकायहरू

              १०

              समन्वय तथा आन्तरिक व्यवस्थापन

              गोसाइँकुण्ड क्षेत्र विकास समिति

               

              ११

              थर्पु व्यवस्थापन

              उपसमिति संयोजकमा स् लामटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज,

              गोसाइँकुण्ड क्षेत्र विकास समिति, सूर्यकुण्ड मध्यवर्ती उपभोक्ता समिति, नौकुण्ड मध्यवर्ती उपभोक्ता समिति

               

              १२

              घोडाचढी व्यवस्थापन

              गोसाइँकुण्ड – ५ वडा कार्यालय

              लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्ज कार्यालय, गोसाइँकुण्ड क्षेत्र विकास समिति, सुर्यकुण्ड मध्यवर्ती उपभोक्ता समिति

              १३

              धुन्चे बजार बत्ती व्यवस्थापन

              गोसाइँकुण्ड-६ वडा कार्यालय

              जिल्ला विद्युत प्राधिकरण रसुवा, चेम्बर अफ कमर्स

               

              गठित उपसमितिहरूले आगामी भदौ ३ मा बस्ने बैठकमा आ-आफ्नो कार्ययोजना प्रस्तुत गर्ने र छलफल हुने गोसाइँकुण्ड क्षेत्र विकास समितिले जनाएको छ ।


              गोसाइँकुण्डयात्रा गर्दै हुनुहुन्छ ?? गोसाइँकुण्डको बारेमा जान्न यहाँ जानुहोस् ।